1.Do 1945

Pierwsza szkoła w Kościelniku (Holzkirch) powstała w 1606 roku. Dzieci nauczane były na plebani lub w prywatnych domach, a ponieważ nauczycielem był organista, to nauka odbywała się u niego w domu.

Z początkiem XIX wieku rząd pruski przywiązywał szczególną uwagę do rozwoju szkolnictwa. Nauczyciele kształceni byli w seminariach pedagogicznych, np. w Bolesławcu (Bunzlau), w Zittau i Reichenbergu. Do 1912 roku szkoły i nauczyciele podlegali nadzorowi kościelnemu. 1 grudnia 1912 roku powołano inspektora na powiat Lubań. Był nim pan Knapp.

Pierwszym obiektem szkolnym w Kościelniku był drewniany barak (zdjęcie – skan) z dwiema klasami. Ówczesna szkoła była trzyklasowa, tzn.

- pierwszą klasę tworzyli uczniowie od 5 - 8 rocznika szkolnego,

- drugą klasę tworzyli uczniowie 3 – 4 rocznika szkolnego,

- trzecią klasę tworzyli najmłodsi z roczników 1 – 2.

Do każdego rocznika należało około 10 – 15 dziewcząt i chłopców.

Uczniowie nauczani byli przez organistę i nauczyciela. Do 1932 roku kierownikiem szkoły był organista Jäkel, który nauczał wspólnie z nauczycielem Kretschmarem.

1 lutego 1932 roku przybył do Kościelnika na stanowisko kierownika szkoły nauczyciel Helmut Niepel.

W 1934 roku na miejsce organisty Jäkiela przybył organista Alfred Heinrich. Byli to ostatni niemieccy nauczyciele przed 1945 rokiem.

Do rady szkoły, oprócz burmistrza i właściciela cegielni Richarda Lemberga, należał również ksiądz – do 1937 roku ks. Schicha, a następnie ks. Leuchtmann.

Latem 1929 roku spłonął barak szkolny. Wtedy Koscielnik otrzymał barak ładny, nowy budynek szkolny z dwoma dużymi klasami, pracowniami i mieszkaniem dla nauczyciela.

2.Od 1946 roku

Po II wojnie światowej szkoła w Kościelniku rozpoczęła swoją działalność 15 lutego 1946 roku. Pomieszczenia szkolne były zupełnie zdewastowane, a także nie było żadnych pomocy naukowych.

 Kierownikiem i nauczycielem szkoły został Józef Sikora, mianowany przez Inspektora Szkolnego z Lubania. 20 lutego 1946 roku w charakterze nauczyciela zatrudniono Anielę Piniasz.

W dniach 21 – 23 lutego 1946 roku kierownik szkoły przeprowadził spis dzieci w wieku szkolnym. Było ich dwadzieścioro ośmioro. 24 lutego odbyło się pierwsze zebranie z rodzicami. Przybyło na nie 25 rodziców, którzy bardzo serdecznie powitali szkołę polską na Ziemiach Odzyskanych. Pierwszymi osadnikami byli tu repatrianci zza Buga. Z końcem roku 1946 szkoła miała już 63 uczniów, uczących się w czterech oddziałach.

Szkoła w Kościelniku była w 1946 roku jedyną szkołą na terenie dzisiejszej gminy wiejskiej Lubań.

28 czerwca 1946 roku nastąpiło pierwsze (po wojnie) uroczyste zakończenie roku szkolnego.

Statystyki:

• 1946 – 63 uczniów,
• 1946/47 – 80 uczniów,
• 1947/48 – 108 uczniów (szkoła ma już 6 oddziałów),
• 1948/49 – 128 uczniów,
• 1949/50 – 136 uczniów (7 oddziałów),
• 1950/51 – 148 uczniów,
• 1951/52 – 124 uczniów,
• 1952/53 – 122 uczniów,
• 1953/54 – 135 uczniów,
• 1954/55 – 131 uczniów,
• 1956/57 – 150 uczniów,
• 1957/58 – 182 uczniów (powstaje filia szkoły w Kościelniku Średnim),
• 1958/59 – 206 uczniów,
• 1959/60 – 249 uczniów,
• 1960/61 – 269 uczniów,
• 1962/63 – 282 uczniów (filia w Kościelniku Średnim staje się samodzielną jednostką z 30 uczniami),
• 1963/64 – 227 uczniów,
• 1965/66 – 191 uczniów,
• 1966/67 – 189 uczniów,
• 1967/68 – 167 uczniów,
• 1968/69 – 196 uczniów (ośmioklasowa sp)

Źródło: kronika szkolna.